آمار تورم در ایران از سال 1316 تاکنون | رتبه عجیب ایران در تورم جهانی

تورم

آمار تورم

تورم یک پدیده اقتصادی است که با افزایش عمومی قیمت‌ها و کاهش ارزش پول همراه است. در واقع، تورم به افزایش نسبی در سطح عمومی قیمت‌ها و خدمات در یک دوره زمانی خاص اطلاق می‌شود. این امر به این معناست که همه چیز، از کالاهای مصرفی گرفته تا خدمات، گران‌تر می‌شود و پاره‌ای از ارزش پول از بین می‌رود. در این مقاله از آمارفکت؛ مرجع آمار رسمی، آمار تورم در ایران و همچنین آمار تورم در کشورهای جهان را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

برای مشاهده نمودار “نرخ تورم در ایران” کلیک کنید.

تورم معمولاً ناشی از عوامل مختلفی است، از جمله:

  1. افزایش نرخ نقدینگی: افزایش میزان پول در چرخه اقتصادی ممکن است منجر به افزایش آمار تورم شود. زیرا با افزایش میزان پول در دسترس، افراد به دلیل داشتن مقدار پول بشتر، ممکن است بخواهند مصرف خود را افزایش دهند و این افزایش تقاضا می‌تواند به افزایش آمار تورم منجر شود.
  2. کاهش ارزش پول: وقوع تورم ممکن است ناشی از کاهش ارزش پول باشد. این امر زمانی اتفاق می‌افتد که تقاضا برای ارز کمتر می‌شود و ارزش پول کاهش می‌یابد.
  3. افزایش هزینه‌های تولید: افزایش هزینه‌های تولید می‌تواند باعث افزایش قیمت محصولات و خدمات شود. این امر ممکن است ناشی از افزایش هزینه‌های مواد اولیه، نیروی کار یا هر گونه افزایش دیگر در هزینه‌های تولید باشد.
  4. اختلالات عرضه و تقاضا: تغییرات ناگهانی در عرضه و تقاضا نیز می‌تواند به افزایش آمار تورم منجر شود. اگر تقاضا بیشتر از عرضه باشد، افزایش آمار تورم احتمالی است.

تورم می‌تواند تأثیرات منفی بسیاری بر اقتصاد داشته باشد، از جمله افزایش هزینه‌های زندگی، کاهش ارزش پول، کاهش قدرت خرید افراد، و تشویش‌های اقتصادی در جامعه. برای مقابله با تورم، بسیاری از کشورها از ابزارهایی مانند سیاست‌های پولی، سیاست‌های مالی، و کنترل عرضه پول استفاده می‌کنند.

شاخص اقتصادی چیست

شاخص اقتصادی نشان‌دهنده وضعیت و تغییرات اقتصاد یک کشور یا منطقه است. این شاخص‌ها اطلاعاتی از جمله تولید ناخالص داخلی (تولید کلی کالا و خدمات در یک اقتصاد)، نرخ تورم، نرخ بیکاری، تجارت خارجی، مصرف، سرمایه‌گذاری و سایر عوامل مهم اقتصادی را دربرمی‌گیرد. شاخص‌های اقتصادی می‌توانند به عنوان ابزارهایی برای اندازه‌گیری و تحلیل عملکرد اقتصاد و تصمیم‌گیری‌های اقتصادی مورد استفاده قرار گیرند.

برخی از مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی عبارتند از:

  1. تولید ناخالص داخلی (GDP): نشان‌دهنده ارزش کلی کالاها و خدمات تولید شده در یک کشور در یک دوره زمانی خاص.
  2. نرخ تورم: درصد افزایش عمومی قیمت‌ها در یک دوره زمانی خاص.
  3. نرخ بیکاری: نسبت جمعیت بیکار به نیروهای کاری فعال.
  4. نرخ بهره: درصد بازده سرمایه گذاری.
  5. تراز تجاری: تفاوت بین صادرات و واردات یک کشور.
  6. شاخص قیمت منزل: نشان‌دهنده تغییرات قیمت مسکن.
  7. نرخ ارز: ارزش یک واحد پول کشور نسبت به واحد پول دیگر.
  8. مصرف داخلی: مجموع مصرف خانوارها و نهادهای اقتصادی داخل یک کشور.

این شاخص‌ها به اقتصاددانان، سیاستمداران، و تصمیم‌گیرندگان اقتصادی کمک می‌کنند تا وضعیت اقتصاد را ارزیابی و سیاست‌های مناسب را برای تحریک یا کنترل اقتصاد اتخاذ کنند.

برای مشاهده نمودار “شاخص تورم در ایران” کلیک کنید.

ابرتورم چیست

ابرتورم برای توصیف یک نرخ تورم بسیار بالا یا نوعی تورم شدید استفاده شود. تورم به افزایش مستمر و عمومی در سطح قیمت‌ها و کاهش ارزش پول منجر می‌شود. اگر این پدیده به طور خاص به شدت تشدید شود، ممکن است از اصطلاح ابرتورم برای توصیف آن استفاده شود. این موضوع می‌تواند به مشکلات جدی اقتصادی منجر شود، از جمله افزایش ناپایدار نرخ تورم، کاهش قدرت خرید مردم، و ناپایداری در بازارهای مالی.

آمار تورم

آمار تورم سال 1402

آمار تورم سال 1402 طبق آماری که آمارفکت از منابع معتبر مانند روزنامه جهان‌صنعت به دست آورده رو به افزایش است. در آخرین گزارش منتشر شده توسط مرکز آمار ایران، نرخ تورم ماهانه برای ماه آذر امسال، به نسبت به ماه‌های گذشته، به مرز ۳ درصد بازگشته است. همچنین، نرخ تورم سالانه و نرخ تورم نقطه به نقطه هر دو به بالای ۴۰ درصد افزایش یافته‌اند.

این افزایش به وضوح نشان‌دهنده عدم تأثیربخشی سیاست‌های دولت در کاهش آمار تورم است، زیرا نرخ تورم برای ششمین سال متوالی به بالای ۴۰ درصد افزایش یافته و به عنوان تورم بالارونده شناخته می‌شود.

تجربیات جهانی نشان می‌دهد که درصورت عدم موفقیت دولت‌ها در کنترل نرخ تورم بالای ۴۰ درصد، احتمال افزایش آن به سمت ابرتورم وجود دارد. در حوزه اقتصاد، اقتصاددانان تعریف می‌کنند که نرخ تورم بالاتر از ۱۰ درصد به عنوان ابرتورم شناخته می‌شود. این امر اهمیت مدیریت دقیق و مؤثر سیاست‌های پولی و مالی را بر جامعه نشان می‌دهد.

به اعتقاد این نشریه؛ دولت، با توجه به عدم رعایت بسیاری از ضوابط مورد نیاز در زمینه کنترل رشد نقدینگی، قادر به کاهش نرخ تورم نخواهد بود. برای مثال، کاهش نرخ رشد نقدینگی تنها زمانی به کاهش نرخ تورم منجر می‌شود که نرخ رشد پایه پولی از نرخ رشد نقدینگی کمتر باشد و تاکنون در دوره حاکمیت فعلی دولت، چنین پدیده‌ای رخ نداده است.

افزایش فاصله تورم دهک‌های درآمدی

تا آذر ماه امسال (1402)، تثبیت قیمت کالاهای اساسی و مصرفی با استفاده از منابع ارزی از بلاک آزاد شده، صورت گرفته و این اقدام، باعث تکیه زدن قیمت کالاها به ارز و نوسانات آینده شده است. با کاهش ذخایر خارجی بانک مرکزی به سطح پایین‌ترین حد ممکن، آینده قیمت‌های کالاهای وارداتی مورد ابهام قرار گرفته است.

آمار منتشرشده توسط مرکز آمار نشان می‌دهد که خانوارها بزرگ‌ترین گروه تحت فشار تورم ماهانه آذر بوده و نرخ تورم خانوار نسبت به سال گذشته با افزایش 4 و 44 صدم درصدی مواجه شده است. حتی با کاهش نیم‌درصدی در بازه زمانی یک‌ساله منتهی به آذر، نرخ تورم از هدف دولت برای دستیابی به تورم زیر ۴۰ درصدی برای سال جاری به‌طور قابل توجهی فاصله دارد. همچنین، نرخ تورم ماهانه برای خانوارها به ۹/۲ درصد افزایش یافته و بازگشت نرخ تورم به بالای ۳ درصد، انتظارات تورمی را تشدید می‌کند.

نرخ تورم ماهانه برای گروه‌های مصرفی نیز نشان می‌دهد که تورم در خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات ۱/۴ درصد بوده و سپس گروه‌های کالاهای غیرخوراکی و خدمات، با رشد تورم ۳/۲ درصدی روبه‌رو بوده‌اند. فاصله تورم و دامنه تاثیر بر دهک‌های درآمدی مختلف نیز به ۱/۴ درصد افزایش یافته و این اختلاف برای دهک اول درآمدی ۹/۴۱ درصد و برای دهک دهم درآمدی ۴۶ درصد بوده است. شاخص بهای مصرف‌کننده CPI نیز به ۲۱۷ رسیده و این افزایش نشان‌دهنده قدرت کمتر این شاخص نسبت به شاخص محاسباتی مرکزی است.

گرانی مواد خوراکی در سال 1402

تا پایان آذر ماه امسال، در گروه کالایی نان و غلات، که جزء گروه‌های پرمصرف محسوب می‌شود، نرخ تورم ماهانه کمتر از میانگین کل تورم بوده است. بیشترین افزایش قیمت در این گروه به شیرینی خشک با ۷/۱ درصد و رشته آش با ۶/۱ درصد افزایش مرتبط بوده است، در حالی که برنج ایرانی درجه یک با ۷/۱ درصد کاهش، بیشترین کاهش قیمت را تجربه کرده است.

در گروه گوشت‌ها و فرآورده‌های جانبی، افزایش بیشترین نرخ تورم مرتبط با مرغ ماشینی بوده و با رشد ۳/۸ درصد، در سه سال اخیر به شکل ماهانه بی‌سابقه محسوب می‌شود. در گروه لبنیات، تخم‌مرغ و روغن، شیرخشک با نرخ رشد تورمی ۶/۲ درصد، پرچمدار افزایش قیمت بوده و تخم‌مرغ ماشینی و کره پاستوریزه نیز با افزایش به ترتیب ۳/۲ و ۵/۱ درصد، بیشترین افزایش قیمت را در این گروه نشان داده‌اند.

در گروه میوه‌ها و خشکبار، با فرارسیدن شب یلدا، هندوانه با نرخ تورم ۶/۸۶ درصد، بدترین عملکرد تورمی را ثبت کرده و خربزه، انار و موز نیز افزایش‌های قابل توجهی داشته‌اند. در گروه سبزیجات و حبوبات، گوجه‌فرنگی با افزایش ۹/۶۸ درصد به عنوان پرچمدار تورم در این گروه محسوب می‌شود و فلفل‌دلمه‌ای با کاهش ۸/۴ درصد، بیشترین کاهش قیمت را نشان داده است. در گروه قند، شکر، آشامیدنی‌ها و سایر خوراکی‌ها، چای بسته‌ای خارجی با افزایش ۵/۲ درصد، پرچمدار افزایش قیمت بوده و شکر با کاهش ۴/۰ درصد، بیشترین کاهش قیمت را تجربه کرده است.

تورم ماهانه آذر به عنوان بالاترین رکود تورم ماهانه در سال جاری تاکنون ثبت شده است، که با توجه به شرایط نامساعد امحای نقدینگی و کاهش نسبت ذخایر خارجی، نشان‌دهنده عدم بهبود قابل توجه در شرایط تورمی کشور است. این وضعیت می‌تواند باعث افزایش فقر و نارضایتی عمومی از سیاست‌های اقتصادی شود و دولت باید تا فرصت کافی در اختیار دارد، دست به تحولات بنیادین در حوزه سیاست‌های پولی بزند.

آمار تورم ایران

آمار تورم در ایران

آمار تورم در ایران از سال 1314 به ثبت رسیده است. در این آمار، تورم سالانه ایران در سال 1314 برابر با 21/2 درصد ثبت شده است. در سال‌های 1324، 1325 و 1329 تورم منفی بوده است. طبق این آمار بالاترین نرخ تورم سالانه در ایران برای سال 1320 برابر با 49/5 درصد بوده است. تورم ایران از سال 1398 تا 1401 پایین‌تر از 40 درصد نیامده است.

جدول تورم ایران در سال‌های مختلف که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران منتشر شده به شرح زیر است:

سالنرخ تورم
۱۴۰۱۴۶.۵
۱۴۰۰۴۶.۲
۱۳۹۹۴۷.۱
۱۳۹۸۴۱.۲
۱۳۹۷۳۱.۲
۱۳۹۶۹.۶
۱۳۹۵۹.۰
۱۳۹۴۱۱.۹
۱۳۹۳۱۵.۶
۱۳۹۲۳۴.۷
۱۳۹۱۳۰.۵
۱۳۹۰۲۱.۵
۱۳۸۹۱۲.۴
۱۳۸۸۱۰.۸
۱۳۸۷۲۵.۴
۱۳۸۶۱۸.۴
۱۳۸۵۱۱.۹
۱۳۸۴۱۰.۴
۱۳۸۳۱۵.۲
۱۳۸۲۱۵.۶
۱۳۸۱۱۵.۸
۱۳۸۰۱۱.۴
۱۳۷۹۱۲.۶
۱۳۷۸۲۰.۱
۱۳۷۷۱۸.۱
۱۳۷۶۱۷.۳
۱۳۷۵۲۳.۲
۱۳۷۴۴۹.۴
۱۳۷۳۳۵.۲
۱۳۷۲۲۲.۹
۱۳۷۱۲۴.۴
۱۳۷۰۲۰.۷
۱۳۶۹۹.۰
۱۳۶۸۱۷.۴
۱۳۶۷۲۸.۹
۱۳۶۶۲۷.۷
۱۳۶۵۲۳.۷
۱۳۶۴۶.۹
۱۳۶۳۱۰.۴
۱۳۶۲۱۴.۸
۱۳۶۱۱۹.۲
۱۳۶۰۲۲.۸
۱۳۵۹۲۳.۵
۱۳۵۸۱۱.۴
۱۳۵۷۱۰.۰
۱۳۵۶۲۵.۱
۱۳۵۵۱۶.۶
۱۳۵۴۹.۹
۱۳۵۳۱۵.۵
۱۳۵۲۱۱.۲
۱۳۵۱۶.۳
۱۳۵۰۵.۵
۱۳۴۹۱.۵
۱۳۴۸۳.۶
۱۳۴۷۱.۵
۱۳۴۶۰.۸
۱۳۴۵۰.۸
۱۳۴۴۰.۳
۱۳۴۳۴.۵
۱۳۴۲۱.۰
۱۳۴۱۰.۹
۱۳۴۰۱.۶
۱۳۳۹۷.۹
۱۳۳۸۱۳.۰
۱۳۳۷۱.۰
۱۳۳۶۴.۴
۱۳۳۵۸.۸
۱۳۳۴۱.۷
۱۳۳۳۱۵.۹
۱۳۳۲۹.۲
۱۳۳۱۷.۲
۱۳۳۰۸.۳
۱۳۲۹-۱۷.۲
۱۳۲۸۲.۳
۱۳۲۷۱۱.۱
۱۳۲۶۶.۶
۱۳۲۵-۱۱.۵
۱۳۲۴-۱۴.۴
۱۳۲۳۲.۷
۱۳۲۲۱۱۰.۵
۱۳۲۱۹۶.۲
۱۳۲۰۴۹.۵
۱۳۱۹۱۳.۸
۱۳۱۸۸.۰
۱۳۱۷۸.۸
۱۳۱۶۲۱.۲

رتبه ایران در نرخ تورم جهان

طبق آماری که آمارفکت از شبکه اطلاع رسانی طلا، سکه و ارز به دست آورده؛ در رتبه بندی آخرین آمار مربوط به نرخ تورم سالانه کشورهای جهان ایران در رده دهمین کشور پرتورم جهان است، طبق این آمار در سال 1402 (از آغاز تا کنون) برابر با 39.2 درصد ثبت شده است. در این رتبه بندی کنگو با 42.5 درصد نهمین کشور و سورینام با 38.7 درصد یازدهمین کشور هستند.

در این آمار، لبنان با 212 درصد تورم، بیشترین نرخ تورم را در جهان دارد. جدول رتبه بندی تورم کشورهای جهان به شرح زیر است.

کشورآخرین
لبنان212
آرژانتین211
ونزوئلا190
سوریه79.1
ترکیه64.77
سودان63.3
سیرا لئون54.2
کنگو42.5
ایران39.2
سورینام38.7
کوبا34.13
مصر33.7
مالاوی33.1
پاکستان29.66
میانمار28.58
اتیوپی28.3
نیجریه28.2
زیمبابوه26.5
لائوس24.37
غنا23.2
هائیتی22.2
بوروندی20.38
آنگولا20.01
گامبیا18.4
سائوتومه و پرنسیپ16.6
وانواتو14.4
زامبیا13.1
لیبریا11.7
فلسطین11.4
قزاقستان9.8
بنگلادش9.49
آذربایجان9.4
کلمبیا9.28
تیمور شرقی9
الجزایر8.9
ازبکستان8.8
ماداگاسکار8.2
تونس8.1
گینه7.94
مغولستان7.9
ایسلند7.7
صربستان7.6
اریتره7.5
روسیه7.4
سومالی7.06
جمهوری چک6.9
قرقیزستان6.9
نیجر6.83
لسوتو6.8
رومانی6.61
کنیا6.6
رواندا6.4
اسلواکی6.26
جامائیکا6.2
لهستان6.1
ترکمنستان5.9
بلاروس5.8
سوئد5.8
هندوستان5.69
نیکاراگوئه5.65
اتریش5.6
نیوزلند5.6
آفریقای جنوبی5.5
مجارستان5.5
استرالیا5.4
بلغارستان5.4
نامیبیا5.31
موزامبیک5.3
هندوراس5.19
اروگوئه5.11
اوکراین5.1
فیجی5.1
سوازیلند5
گینه استوایی5
نپال4.95
مونته نگرو4.8
نروژ4.8
مکزیک4.66
برزیل4.62
بوتان4.6
کرواسی4.5
باربادوس4.3
اسلوونی4.2
بلیز4.2
مولداوی4.2
گواتمالا4.18
جزایر کیمن4.1
آلبانی4
استونی4
سری لانکا4
عراق3.98
ایرلند3.9
انگلستان3.9
بوتسوانا3.9
توگو3.9
شیلی3.9
فیلیپین3.9
مالت3.9
موریس3.9
کویت3.8
گینه بیسائو3.8
آلمان3.7
پاراگوئه3.7
تاجیکستان3.7
ساحل عاج3.7
فرانسه3.7
سنگاپور3.6
مقدونیه3.6
مراکش3.6
ویتنام3.58
جمهوری دومینیکن3.57
لوکزامبورگ3.51
یونان3.5
ایالات متحده3.4
فنلاند3.3
امارات متحده عربی3.28
پرو3.24
کره جنوبی3.2
اسپانیا3.1
کانادا3.1
تانزانیا3
منطقه یورو2.9
برمودا2.8
جزایر سلیمان2.8
جزایر فارو2.8
ژاپن2.8
تایوان2.71
پورتوریکو2.7
کامبوج2.7
گابن2.7
اندونزی2.61
اوگاندا2.6
جیبوتی2.6
هنگ کنگ2.6
کوزوو2.3
باهاما2.2
مالدیو2.13
بولیوی2.12
گویان2.02
پاناما2.01
چاد1.9
لیبی1.8
بوسنی و هرزگوین1.71
آروبا1.7
سوئیس1.7
عربستان سعودی1.7
لیختن اشتاین1.7
قبرس1.64
جمهوری آفریقای مرکزی1.63
مالزی1.5
کشور پرتغال1.42
پاپوآ گینه نو1.41
اکوادور1.35
بلژیک1.35
کیپ ورد1.3
موریتانی1.3
قطر1.29
اردن1.27
السالوادور1.23
لیتوانی1.2
هلند1.2
ماکائو1.16
ترینیداد و توباگو1.1
کومور1.1
سنگال0.8
سودان جنوبی0.8
دانمارک0.7
کالدونیای جدید0.7
ارمنستان0.6
عمان0.6
لتونی0.6
ایتالیا0.59
بورکینافاسو0.5
بنین0.4
گرجستان0.4
برونئی0.2
مالی0
چین-0.3
بحرین-0.4
تایلند-0.83
کاستاریکا-1.78
سیشل-2.71
افغانستان-8
کامرون-16.91