آمار تولید انرژی های تجدیدپذیر و مصرف انرژی از منابع تجدیدپذیر می‌تواند به عوامل مختلفی مانند، میزان پیشرفت یک کشور در صنایع انرژی، موقعیت جغرافیایی یک کشور، میزان مصرف شهروندان، میزان داشتن ذخایر سوخت‌های فسیلی و… بستگی داشته باشد.
ممکن است یک کشور از لحاظ جغرافیایی، موقعیت خوبی برای تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر را داشته باشد اما از لحاظ صرفه اقتصادی، این نوع تولید انرژی توجیهی نداشته باشد و به همین دلیل کمترین میزان تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر را داشته باشد.
با این حال آمار انرژی‌های تجدید پذیر یکی از فاکتورهایی است که نشان می‌دهد یک کشور به چه اندازه در حوزه انرژی پیشرفته شده است. امروزه بحران انرژی یکی از موضوعات مورد نگرانی مردم در سراسر دنیا است. انرژی‌های تجدید ناپذیری همچون نفت و گاز تا چند سال آینده به‌کلی تمام می‌شوند و بهتر است دولت‌ها پیش از فرارسیدن آن روز، انرژی‌های تجدید پذیر را جایگزین آن‌ها کنند. در این مقاله می‌خواهیم به بررسی میزان تولید و مصرف انرژی‌های تجدید پذیر در ایران بپردازیم.
آمار تولید ناخالص داخلی در مقایسه با مصرف انرژی در ایران
مزایای استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر
استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر دارای مزایای بسیاری است که به طور گسترده‌ای در سطوح مختلف اقتصادی، محیط زیستی و اجتماعی تاثیر می‌گذارد. در ادامه تعدادی از این مزایا را ذکر می‌کنیم.
- کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای: انرژی‌های تجدیدپذیر، مانند انرژی خورشیدی، بادی، هیدروالکتریک و انرژی‌های دریایی، در تولید برق و حرارت بدون تولید گازهای گلخانه‌ای مشارکت دارند. این انرژی‌ها به کاهش انتشار دی‌اکسید کربن و دیگر آلودگی‌ها کمک می‌کنند و نقش مهمی در مبارزه با تغییرات اقلیمی ایفا می‌کنند.
- پایداری انرژی: منابع انرژی تجدیدپذیر بی‌پایان ه ستند و به طور مستمر تولید می‌شوند. این امر به کاهش وابستگی به منابع انرژی فسیلی و حفظ پایداری تامین انرژی در طولانی‌مدت کمک می‌کند.
- اشتغال‌زایی: صنایع مرتبط با انرژی‌های تجدیدپذیر، مانند نصب و راه‌اندازی توربین‌های بادی یا نصب پنل‌های خورشیدی، به ایجاد فرصت‌های شغلی در مناطق مختلف کمک می‌کند.
- کاهش وابستگی به واردات انرژی: استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر می‌تواند به کاهش وابستگی یک کشور به واردات منابع انرژی فسیلی و در نتیجه، به تقلیل آثار مخرب تغییرات قیمتی و سیاسی بر اقتصاد کمک کند.
- بهبود کیفیت هوا: استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر به کاهش آلودگی هوا و مشکلات بهداشتی ارتباط دارد. انتشار کمتر ذرات جامد و آلاینده‌ها در مقایسه با منابع انرژی فسیلی به بهبود کیفیت هوای منطقه کمک می‌کند.
- ایجاد فرصت‌های نوآوری و توسعه فناوری: تحقیق و توسعه در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر به ایجاد فرصت‌های نوآوری و توسعه فناوری جدید ارتباط دارد، که به عنوان یک موتور اصلی برای رشد اقتصادی مطرح است.
- حفاظت از منابع آب: برخی از انرژی‌های تجدیدپذیر، مانند انرژی خورشیدی و بادی، به طور مستقیم به مصرف آب کمتری نسبت به نیازهای انرژی فسیلی نیاز دارند و از افزایش فشار بر منابع آبی جلوگیری می‌کنند.
- حفاظت از محیط زیست: تولید انرژی تجدیدپذیر به تخریب کمتر منابع طبیعی و پردازش کمتر مواد زائد منجر می‌شود که به حفظ محیط زیست کمک می‌کند.
با این وجود، باید توجه داشت که استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر نیز با چالش‌ها و محدودیت‌های خود همراه است، مانند مشکلات انتقال و ذخیره‌سازی انرژی، هزینه‌های ابتدایی بالا و تأثیرات زمینه‌ای ممکن است.
آمار سهم انرژی اولیه از انرژی خورشیدی در ایران
وضعیت انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران
به‌طورکلی می‌توان گفت انرژی تجدید پذیر، انرژی است که از منابع تجدید پذیر حاصل می‌شود. انرژی خورشید، باد، باران، جزر و مد و… نمونه‌هایی از این انرژی هستند. انرژی‌های تجدید ناپذیر نقطه‌ی مقابل این نوع انرژی هستند و بسیار سریع‌تر از تجدید مصرف می‌شوند. تولید و استفاده از برخی از انرژی‌های تجدید پذیر در بیشتر کشورها امکان‌پذیر است و فقط نیاز به فنّاوری خاصی دارد.
بر اساس آمارهای جمع‌آوری‌شده توسط آمار فکت از بانک جهانی انرژی آبی، باد و خورشیدی به ترتیب سه انرژی تجدید پذیر با بیشترین استفاده در ایران است. طبق آمارهای بین‌المللی میزان تولیدات انرژی‌های زیست‌توده، خورشیدی و بادی به‌قدری نسبت به انرژی آبی کمتر است که به‌سختی در نمودار دیده می‌شوند.
مقایسه ایران با کشورهای پیشرو
با بررسی آمارهای بین‌المللی می‌توان گفت به ترتیب کشورهای چین، آمریکا، برزیل، هند و آلمان بیشترین تولید انرژی تجدید پذیر را دارند. البته چین با اختلاف فاحشی از چهار کشور دیگر جلوتر است؛ طوری که مجموع انرژی‌های تولیدی چهار کشور بازهم از میزان تولیدات انرژی چین کمتر است!
با بررسی میزان تولیدات آلمان می‌توان گفت که تا سال 2000 بیشترین انرژی تولیدی بر اساس انرژی آبی است اما از این سال به بعد دولت آلمان بر روی انرژی‌های دیگر همچون بادی، خورشیدی و… سرمایه‌گذاری کرد و تولیدات انرژی‌های تجدید پذیر دیگر همچون زیست‌توده، بادی و… در سال 2020 بسیار بیشتر از آبی است.
ایران فقط در زمینه تولیدات انرژی آبی و با درصد بسیار کمی از آلمان جلوتر است اما آلمان با تفاوت خیلی زیادی نسبت به ایران در تولید انرژی بادی و خورشیدی جلوتر است.
آخرین آمار را در آمارفکت بخوانید.
برای اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله را مطالعه کنید.
چند درصد از انرژی مصرفی کشور از انرژی های تجدید پذیر است؟
طبق آماری که آمار فکت از بانک جهانی جمع آوری کرده است؛ از سی سال پیش تاکنون بیشترین استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در ایران 1.2 درصد بوده است! این آمار ناراحت کننده درمورد آلمان 17.2 درصد است. با اینکه در چند سال اخیر میزان استفاده کشور بر روی 1 درصد مانده است اما آلمان هر سال پیشرفت قابل ملاحظه ای داشته.
با توجه به آمار می‌توان فهمید که میزان مصرف انرژی‌های پاک و تجدیدشونده در ایران بسیار کم است اما طبق آمار بانک جهانی ترکیه از سال‌های قبل در این زمینه موفق بوده است. هرچند باگذشت زمان عملکرد آلمان بهتر از ترکیه به نظر می‌رسد.
همان‌طور که در مطالب بالا گفته شد میزان تولید انرژی‌های تجدیدشونده آلمان بسیار بیشتر از ترکیه است اما دلیل عملکرد بهتر چیست؟ شاید بتوان گفت عوامل مختلف مصرف انرژی باعث این تفاوت شده است.
مصرف انرژی به عوامل بسیار زیادی همچون مساحت، جمعیت، آب‌وهوا و… تأثیر دارد اما این عوامل هم نمی‌تواند کم بودن ظرفیت و تولیدات مصرف انرژی‌های تجدید پذیر ایران را توجیه کند.
سهم تولید برق از انرژی های تجدیدپذیر
همان‌طور که گفتیم انرژی‌های تجدید پذیر شامل تولید برق از انرژی آبی، خورشیدی، باد، زیست‌توده و زباله، زمین‌گرمایی، امواج و منابع جزر و مدی است. به نظر می‌رسد کشورهای آفریقایی و آمریکای جنوبی در تولیدات برق با انرژی‌های تجدید پذیر پیشروتر هستند. در نقشه زیر می‌توانید سهم تولید برق از انرژی تجدیدشونده هر کشور را مشاهده کنید.
همان‌طور که به نظر می‌رسد کشورهای آمریکای جنوبی و آفریقایی درزمینهٔ تولید برق از انرژی‌های تجدید پذیر بسیار پیشگام هستند اما بازهم نیاز است تا عوامل مصرف انرژی را فراموش نکنیم.
در عصری که برخی از کشورها توانسته‌اند تقریباً 100 درصد برق تولیدی خود را از منابع تجدید پذیر تولید کنند؛ ایران با عملکرد ضعیف خود فقط 4.67 درصد از برق تولیدی‌اش از انرژی‌های تجدید پذیر است. با توجه به منابع موجود، ایران هم می‌تواند ظرفیت تولید انرژی‌های تجدید پذیر خود را ارتقا دهد و این امر فقط نیاز به توجه ویژه از طرف مسئولین دارد.
شما می‌توانید برای مشاهده و بررسی نمودارهای آماری انرژی به صفحه ” آمار انرژی ” مراجعه کنید.
