آمار میزان توزیع نسبی جمعیت نقاط شهری به تفکیک استان در سال 1365 که در آمارگیری سال 1395 در سرشماری عمومی نفوس و مسکن به دست آمده است نشان می‌دهد، بیشترین میزان توزیع نسبی جمعیت نقاط شهری به تفکیک استان در سال 1365 مربوط به استان تهران بوده است.
آخرین آمار را در آمارفکت بخوانید.
طبق آخرین آماری که آمارفکت از سرشماری عمومی نفوس و مسکن به دست آورده است؛ آمار میزان توزیع نسبی جمعیت نقاط شهری به تفکیک استان در سال 1365 نشان می‌دهد که بیشترین میزان توزیع نسبی جمعیت نقاط شهری به تفکیک استان در سال 1365 مربوط به استان تهران بوده است. در سال 1365، استان تهران 28.07 درصد از جمعیت شهری ایران را شامل بوده است.
آمار میزان توزیع نسبی جمعیت نقاط شهری به تفکیک استان در سال 1365
آمار میزان توزیع نسبی جمعیت نقاط شهری به تفکیک استان در سال 1365 تصویری دقیق از ساختار جمعیتی کشور در سال‌های ابتدایی پس از انقلاب اسلامی ارائه می‌دهد. این داده‌ها به ما نشان می‌دهند که تمرکز جمعیتی چگونه در نقاط مختلف کشور توزیع شده بود و چه استان‌هایی نقش محوری در جمعیت شهری ایران ایفا می‌کردند.
تهران؛ مرکز ثقل جمعیت شهری ایران
آمار میزان توزیع نسبی جمعیت نقاط شهری به تفکیک استان در سال 1365 نشان می‌دهد که در سال ۱۳۶۵، استان تهران با سهم چشمگیر ۲۸.۰۷ درصد از کل جمعیت شهری کشور، بی‌رقیب در صدر قرار داشت. این رقم فوق‌العاده نشان‌دهنده تمرکز شدید جمعیت، صنایع، خدمات و فعالیت‌های اقتصادی در پایتخت بود. تهران در این سال‌ها نه تنها مرکز سیاسی کشور، بلکه کانون اصلی جذب مهاجران از سراسر ایران بود.
رشد جمعیت شهری تهران در دهه‌های بعدی باعث توسعه بی‌رویه حاشیه‌نشینی و بروز چالش‌های زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی شد. این تمرکز بالا نشان‌دهنده نیاز به برنامه‌ریزی دقیق برای توسعه متوازن در سایر نقاط کشور بود.
خراسان رضوی؛ دومین استان پرجمعیت شهری
خراسان رضوی با سهم ۹.۵ درصدی، در جایگاه دوم قرار داشت. مشهد به عنوان مرکز مذهبی ایران و دومین کلان‌شهر کشور، سهم زیادی از این جمعیت را به خود اختصاص داده بود. اهمیت زیارتی حرم مطهر امام رضا (ع)، نقش عمده‌ای در جذب جمعیت، سرمایه و توسعه زیرساخت‌های شهری در مشهد داشت.
اصفهان و سیستان و بلوچستان؛ رقابت در رده‌های بعدی
آمار میزان توزیع نسبی جمعیت نقاط شهری به تفکیک استان در سال 1365 نشان می‌دهد که اصفهان با ۷.۸۷ درصد و سیستان و بلوچستان با ۷.۵۲ درصد از جمعیت شهری کشور، در جایگاه‌های سوم و چهارم قرار داشتند. اصفهان به عنوان قطب صنعتی، فرهنگی و تاریخی ایران همواره سهم مهمی در توسعه شهری کشور داشته است.
از سوی دیگر، حضور سیستان و بلوچستان در این رتبه، نشان‌دهنده آن است که علی‌رغم محدودیت‌های اقلیمی، رشد شهرنشینی در این استان نسبتاً قابل توجه بوده است. شهرهایی چون زاهدان و زابل در این دوره رشد خوبی داشتند.
آذربایجان شرقی و فارس؛ مناطق مهم شهری در غرب و جنوب
آمار میزان توزیع نسبی جمعیت نقاط شهری به تفکیک استان در سال 1365 نشان می‌دهد که آذربایجان شرقی با ۷.۴۵ درصد و فارس با ۶.۰۵ درصد، از استان‌های مهم شهری ایران در سال ۱۳۶۵ بودند. تبریز و شیراز به عنوان مراکز اصلی این استان‌ها، مراکز صنعتی، فرهنگی و دانشگاهی مهمی به شمار می‌آمدند که نقش بزرگی در توسعه اقتصادی و اجتماعی منطقه خود داشتند.
خوزستان و مازندران؛ نقش پررنگ در جنوب و شمال کشور
آمار میزان توزیع نسبی جمعیت نقاط شهری به تفکیک استان در سال 1365 نشان می‌دهد که خوزستان با ۵.۵۳ درصد و مازندران با ۴.۹ درصد، سهم بالایی از جمعیت شهری را به خود اختصاص داده بودند. اهواز به عنوان مرکز صنعتی نفت و ساری به عنوان مرکز کشاورزی و خدماتی در شمال کشور، شهرهای کلیدی این استان‌ها بودند.
خوزستان در این سال‌ها، به ویژه پس از جنگ تحمیلی، با چالش‌های زیادی روبه‌رو شد اما همچنان مرکزیت اقتصادی خود را حفظ کرده بود.
آذربایجان غربی، کرمانشاه و گیلان؛ مراکز شهری مهم
آذربایجان غربی با ۳.۳۶ درصد، کرمانشاه با ۳.۰۶ درصد و گیلان با ۲.۹۲ درصد در رتبه‌های بعدی قرار داشتند. ارومیه، کرمانشاه و رشت شهرهای مهم این استان‌ها بودند که با توسعه صنایع محلی، کشاورزی و گردشگری، رشد جمعیت شهری خوبی داشتند.
کرمان، زنجان، لرستان، همدان؛ سهم میانه در جمعیت شهری
استان کرمان با ۲.۶ درصد، زنجان با ۲.۵۴ درصد، لرستان با ۲.۳۸ درصد و همدان با ۲.۱ درصد از جمعیت شهری کشور، در دسته استان‌های با سهم میانه قرار گرفتند. این استان‌ها در آن زمان دارای زیرساخت‌های محدودتری نسبت به استان‌های پرجمعیت‌تر بودند اما به عنوان مراکز منطقه‌ای خدماتی نقش داشتند.
استان‌های مرکزی، کردستان، یزد و هرمزگان؛ سهم کمتر اما مؤثر
استان مرکزی با ۱.۷۷ درصد، کردستان با ۱.۶ درصد، یزد با ۱.۴۲ درصد و هرمزگان با ۱.۱۵ درصد، سهم‌های متوسطی داشتند. اراک، سنندج، یزد و بندرعباس شهرهای اصلی این استان‌ها بودند که در توسعه منطقه‌ای و ارتقاء شاخص‌های زندگی شهری نقش داشتند.
بوشهر، سمنان، چهارمحال، ایلام و کهگیلویه؛ سهم کم اما مهم
بوشهر با ۱.۱۴ درصد، سمنان با ۰.۹۱ درصد، چهارمحال و بختیاری با ۰.۸۵ درصد، ایلام با ۰.۵۸ درصد و کهگیلویه و بویراحمد با ۰.۴۱ درصد در پایین‌ترین سطوح سهم جمعیت شهری کشور قرار داشتند. این استان‌ها به‌دلیل جمعیت کمتر و بافت روستایی قوی‌تر، سهم پایین‌تری داشتند اما همچنان نقش مهمی در تولید کشاورزی، دامپروری و صنایع محلی داشتند.
استان‌هایی بدون آمار مستقل در سال ۱۳۶۵
استان‌های اردبیل، البرز، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، قزوین، قم و گلستان در این سال هنوز به عنوان استان‌های مستقل از استان‌های مادر (آذربایجان شرقی، تهران، خراسان بزرگ، زنجان، مازندران) تفکیک نشده بودند و به همین دلیل آماری به صورت جداگانه برایشان ثبت نشده است.
جمع‌بندی
آمار میزان توزیع نسبی جمعیت نقاط شهری به تفکیک استان در سال 1365 نشان می‌دهد که بخش عمده‌ای از جمعیت شهری کشور در چند استان کلیدی مانند تهران، خراسان رضوی، اصفهان، آذربایجان شرقی و فارس متمرکز بوده است. تمرکز بیش از حد در تهران، از همان دهه ۶۰ شمسی به یک دغدغه برای توسعه متوازن کشور تبدیل شده بود. این الگوها در دهه‌های بعدی با ایجاد استان‌های جدید، توسعه مناطق کمتر برخوردار و سیاست‌های مهاجرتی، تغییرات زیادی را تجربه کردند.
برای کسب اطلاعات و آمارهای بیشتر در حوزه‌‌ی جمعیت‌شناسی کلیک کنید.
آمارهای مرتبط:
آمار توزیع نسبی جمعیت ایران به تفکیک استان در سال 1375
آمار توزیع نسبی جمعیت ایران به تفکیک استان در سال 1390
