بر اساس رتبه‌بندی منتشر شده توسط وبسایت مدرسه کسب و کار اینسید(INSEAD)، کشورهای سوئیس، سنگاپور و دانمارک به ترتیب سه کشور برتر جهان در جذب استعدادها طی سال ۲۰۲۳ بوده‌اند.
آمریکا، سوئد، هلند، نروژ، فنلاند، استرالیا و انگلستان در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
این آمار نشان می‌دهد، بیشتر کشورهای این رتبه‌بندی را کشورهای اروپایی تشکیل می‌دهند.
طبق این رتبه‌بندی ایران با رتبه ۱۱۲، پایین‌تر از هندوراس و نپال و بالاتر از پاکستان و نیجریه قرار دارد.
سرمایه انسانی و استعدادهای هر کشوری از بزرگترین دارایی‌های آن کشور است و جایگاه جهانی کشورها در جذب استعدادها میزان دستاوردها و موفقیت‌های کشورها در عرصه جهانی را تعیین می‌کند.
جایگاه ایران در رتبه‌بندی جهانی جذب استعدادها؛ چالش‌ها و فرصت‌ها
جذب و حفظ استعدادها یکی از مهم‌ترین شاخص‌های توسعه پایدار کشورهاست. در دنیای امروز، کشورهایی که بتوانند محیطی مناسب برای رشد استعدادهای داخلی فراهم کنند و در عین حال نیروی متخصص و نخبه را از سایر کشورها جذب کنند، به پیشرفت اقتصادی و نوآوری‌های بیشتری دست خواهند یافت.
بر اساس رتبه‌بندی جهانی جذب استعدادها که توسط مدرسه کسب‌وکار INSEAD منتشر شده، ایران در جایگاه ۱۱۲ از میان کشورهای جهان قرار دارد که نشان‌دهنده وضعیت نامناسب کشور در این حوزه است.
جایگاه برترین کشورهای جهان در جذب استعدادها
طبق این رتبه‌بندی، کشورهای زیر در صدر جذب استعدادها قرار دارند:
- سوئیس
- سنگاپور
- دانمارک
- آمریکا
- سوئد
- هلند
- نروژ
- فنلاند
- استرالیا
- انگلستان
این کشورها به دلیل داشتن اقتصاد پویا، حمایت از نوآوری، کیفیت بالای زندگی، قوانین حمایتی برای نیروی کار، تسهیلات برای نخبگان و سیستم آموزشی برتر توانسته‌اند بیشترین میزان جذب استعدادهای جهانی را به خود اختصاص دهند.
وضعیت ایران در مقایسه با سایر کشورها
ایران در این رتبه‌بندی در جایگاه ۱۱۲ جهان و پایین‌تر از کشورهایی مانند هندوراس (۱۱۰)، نپال (۱۱۱) و بالاتر از پاکستان (۱۱۳) و نیجریه (۱۱۴) قرار دارد. این رتبه نشان‌دهنده چالش‌های جدی کشور در حفظ و جذب استعدادهای داخلی و خارجی است.
چرا ایران در جذب استعدادها ناکام مانده است؟
ایران به دلایل مختلف در جذب و حفظ نخبگان و نیروی متخصص با مشکلاتی مواجه است. برخی از مهم‌ترین دلایل عبارتند از:
- مهاجرت گسترده نخبگان و فرار مغزها
عدم وجود فرصت‌های شغلی مناسب، مشکلات اقتصادی، حقوق پایین، و نبود امکانات پژوهشی کافی باعث مهاجرت گسترده استعدادهای ایرانی به کشورهای توسعه‌یافته شده است. - مشکلات اقتصادی و نرخ بالای بیکاری
شرایط نامناسب اقتصادی و نبود برنامه‌ریزی کارآمد برای اشتغال‌زایی و بهره‌برداری از نیروی انسانی متخصص، بسیاری از استعدادهای داخلی را به خروج از کشور سوق داده است. - تحریم‌های بین‌المللی و محدودیت‌های ارتباطات علمی و تجاری
تحریم‌ها باعث شده‌اند که ارتباطات علمی، پژوهشی و اقتصادی ایران با بسیاری از کشورهای پیشرفته محدود شود، در نتیجه فرصت‌های جذب استعدادها کاهش یافته است. - سیستم آموزشی سنتی و ناکارآمد در تربیت نیروی انسانی ماهر
سیستم آموزشی ایران به دلیل تمرکز بر حفظیات و نبود مهارت‌آموزی، نتوانسته است نیروی کاری متناسب با نیازهای روز بازار جهانی تربیت کند. - عدم سرمایه‌گذاری کافی در حوزه فناوری و نوآوری
در کشورهای توسعه‌یافته، حمایت از استارتاپ‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز تحقیقاتی، یکی از اصلی‌ترین عوامل جذب استعدادهاست، اما در ایران سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها بسیار محدود است. - عدم تسهیلات و حمایت‌های لازم برای متخصصان خارجی
بسیاری از کشورهای پیشرفته برای جذب استعدادهای بین‌المللی، امتیازات ویژه‌ای مانند اقامت دائم، ویزای نخبگان، حقوق و مزایای بالا، تسهیلات مسکن و مالیاتی ارائه می‌دهند، اما ایران در این زمینه سیاست‌های مناسبی ندارد.
راهکارهای پیشنهادی برای بهبود وضعیت جذب استعدادها در ایران
برای ارتقاء جایگاه ایران در این شاخص و جلوگیری از مهاجرت نخبگان، اقدامات زیر ضروری است:
- ایجاد فرصت‌های شغلی مناسب و افزایش حمایت از نخبگان داخلی
ارائه تسهیلات ویژه به استعدادهای داخلی، ایجاد مشاغل پایدار و بهبود وضعیت حقوق و دستمزد می‌تواند از مهاجرت نخبگان جلوگیری کند. - بهبود محیط کسب‌وکار و حمایت از استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان
کاهش بروکراسی اداری، حمایت مالی از کارآفرینان و افزایش سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری و نوآوری می‌تواند موجب جذب و حفظ نیروی متخصص شود. - اصلاح نظام آموزشی برای پرورش نیروی انسانی کارآمد
تمرکز بیشتر بر مهارت‌آموزی، ایجاد ارتباط میان دانشگاه‌ها و صنعت و بازنگری در روش‌های آموزشی می‌تواند به تربیت نیروی انسانی توانمند و کاهش بیکاری فارغ‌التحصیلان کمک کند. - توسعه روابط علمی و همکاری‌های بین‌المللی
ایجاد برنامه‌های تبادل دانشجو و محقق، همکاری با دانشگاه‌های بین‌المللی و جذب اساتید و پژوهشگران خارجی می‌تواند ایران را به یک قطب علمی در منطقه تبدیل کند. - ارائه تسهیلات ویژه برای جذب نخبگان ایرانی خارج از کشور
بسیاری از نخبگان ایرانی که به خارج از کشور مهاجرت کرده‌اند، در صورت وجود امکانات مناسب، علاقه‌مند به بازگشت و فعالیت در کشور هستند. ارائه مشوق‌هایی مانند اقامت دائم، فرصت‌های شغلی مناسب و حمایت‌های مالی می‌تواند آنها را برای بازگشت ترغیب کند. - بهبود شاخص‌های رفاهی و کیفیت زندگی
افزایش کیفیت خدمات درمانی، بهبود شرایط مسکن، افزایش امنیت اجتماعی و کاهش هزینه‌های زندگی از عوامل مؤثر در جلوگیری از مهاجرت نخبگان و جذب استعدادهای خارجی است.
نتیجه‌گیری
رتبه ۱۱۲ ایران در شاخص جذب استعدادها زنگ خطری جدی برای آینده توسعه کشور است. اگرچه ایران دارای منابع انسانی توانمند و نخبگان برجسته‌ای است، اما به دلیل نبود فرصت‌های کافی، بسیاری از این استعدادها به کشورهای دیگر مهاجرت می‌کنند.
برای تغییر این وضعیت، ایران نیازمند اصلاحات ساختاری در بخش‌های اقتصادی، آموزشی، پژوهشی و سیاست‌های مهاجرتی است. در صورت اجرای سیاست‌های مناسب، کشور می‌تواند جایگاه خود را در این شاخص بهبود ببخشد و به مرکزی برای جذب استعدادهای داخلی و خارجی تبدیل شود.
اینفوگرافیک‌های مرتبط:
درسته؛ اما | تعداد طلاق در شهر و روستا
ایران دومین قدرت تجارت دریایی در خاورمیانه!
