بر اساس آماری که از سازمان صندوق رفاه دانشجویان به دست آمده، بیشترین میزان وام دانشجویی دریافت شده در کشور در سال ۱۴۰۱ بوده که طی این سال دانشجویان بالغ بر ۹۸۱ میلیارد تومان وام دانشجویی دریافت کرده‌اند.
این آمار نشان می‌دهد بیشترین نوع وام دریافتی توسط دانشجویان در بازه‌ی ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۱، وام تحصیلی و کمترین نوع وام دریافتی مربوط به وام ودیعه مسکن متأهلین بوده است.
طبق آمار به دست آمده از ابتدای سال ۱۴۰۲ تاکنون در مجموع ۸۳ هزار نفر در کشور درخواست وام دانشجویی کرده‌اند که از این تعداد ۶۶٪ درخواست‌ها مربوط به وام تحصیلی، ۳۱٪ وام ضروری و ۳٪ وام ودیعه مسکن متأهلی بوده است.
تسهیلات وام دانشجویی تقاضای قابل توجهی داشته و تسهیل در روند پرداخت وام‌های دانشجویی و کاهش سود بازپرداخت این وام‌ها می‌تواند به پیشرفت تحصیلی و ارتقای کیفیت زندگی دانشجویان کمک کند.
بررسی وضعیت وام‌های دانشجویی در ایران
وام‌های دانشجویی یکی از ابزارهای مهم حمایتی برای دانشجویان محسوب می‌شوند که به آنها کمک می‌کند تا در مسیر تحصیلی خود با مشکلات مالی کمتری مواجه شوند. آمار ارائه‌شده توسط سازمان صندوق رفاه دانشجویان نشان می‌دهد که تعداد دریافت‌کنندگان وام‌های دانشجویی و مبالغ پرداخت‌شده در سال‌های اخیر روندی افزایشی داشته است.
تعداد دانشجویان دریافت‌کننده وام در سال‌های اخیر
طبق داده‌های منتشرشده، تعداد دانشجویانی که سالانه وام دریافت کرده‌اند، به شکل زیر بوده است:
- در سال ۱۳۹۹، تعداد ۱۳۳,۹۹۹ نفر
- در سال ۱۴۰۰، تعداد ۹۸,۸۲۸ نفر
- در سال ۱۴۰۱، تعداد ۱۳۳,۶۵۵ نفر
این آمار نشان می‌دهد که پس از کاهش تعداد دریافت‌کنندگان وام در سال ۱۴۰۰، این رقم در سال ۱۴۰۱ دوباره افزایش یافته و به سطح بالایی رسیده است.
از نظر نوع وام‌های ارائه‌شده، وام‌های دانشجویی به چهار دسته تقسیم می‌شوند:
- وام تحصیلی (بیشترین متقاضی)
- وام ضروری
- وام شهریه
- وام ودیعه مسکن متاهلی
در سال ۱۴۰۱، بیشترین تعداد وام‌ها به وام‌های تحصیلی اختصاص یافته است که نشان‌دهنده نیاز بالای دانشجویان به این نوع حمایت مالی است.
مبلغ وام‌های پرداخت‌شده در سال‌های اخیر
از نظر میزان پرداختی، ارقام نشان‌دهنده رشد قابل‌توجه مبالغ اختصاص‌یافته به وام‌های دانشجویی در سال‌های اخیر هستند:
- در سال ۱۳۹۹، مبلغ کل پرداخت‌شده ۱۸۶.۶ میلیارد تومان بود.
- در سال ۱۴۰۰، این مبلغ به ۳۹۳ میلیارد تومان افزایش یافت.
- در سال ۱۴۰۱، رقم پرداختی به ۴۸۸ میلیارد تومان رسید که بیشترین میزان پرداختی در طول سه سال اخیر است.
بیشترین بخش از این پرداخت‌ها به وام‌های تحصیلی و وام‌های ضروری اختصاص یافته است. در عین حال، سهم وام‌های شهریه و وام ودیعه مسکن متاهلی نیز در سال‌های اخیر افزایش یافته که نشان‌دهنده نیاز دانشجویان به تأمین هزینه‌های جانبی تحصیل است.
تحلیل روند پرداخت وام‌های دانشجویی
۱. افزایش تعداد دریافت‌کنندگان وام در سال ۱۴۰۱
پس از کاهش چشمگیر تعداد وام‌گیرندگان در سال ۱۴۰۰، در سال ۱۴۰۱ تعداد متقاضیان وام دوباره افزایش یافته است که این موضوع می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله افزایش هزینه‌های تحصیل و معیشت دانشجویان باشد.
۲. افزایش مبلغ پرداختی وام‌ها
افزایش مبلغ پرداخت‌شده در سال‌های اخیر نشان‌دهنده سیاست‌های حمایتی دولت در راستای افزایش حمایت مالی از دانشجویان است. این رشد می‌تواند به دلیل افزایش مبلغ وام‌های اعطایی به هر دانشجو یا افزایش تعداد دانشجویان مشمول وام باشد.
۳. تمرکز بیشتر بر وام‌های تحصیلی
وام‌های تحصیلی همچنان بیشترین سهم را در بین انواع وام‌های ارائه‌شده دارند که نشان‌دهنده این است که دانشجویان بیش از هر چیز به کمک مالی برای تأمین هزینه‌های جاری تحصیل نیاز دارند.
- رشد وام‌های ودیعه مسکن متاهلی
در سال‌های اخیر، افزایش هزینه‌های مسکن باعث شده که وام‌های ودیعه مسکن متاهلی نیز رشد چشمگیری داشته باشند. این امر نشان‌دهنده نیاز جدی دانشجویان متأهل به حمایت در زمینه تأمین مسکن است.
چالش‌ها و راهکارهای پیشنهادی
با وجود افزایش میزان پرداختی و تعداد دریافت‌کنندگان وام، همچنان برخی چالش‌ها در این زمینه وجود دارند:
- افزایش هزینه‌های تحصیل و معیشت دانشجویان
با توجه به روند تورم، مبلغ وام‌های دانشجویی ممکن است پاسخگوی نیازهای واقعی دانشجویان نباشد. راهکار پیشنهادی، بازنگری در سقف وام‌های دانشجویی متناسب با نرخ تورم است. - فرآیندهای پیچیده اداری وام‌های دانشجویی
برخی دانشجویان به دلیل مشکلات فرآیندهای اداری و ضوابط سختگیرانه، قادر به دریافت وام نیستند. ساده‌سازی و دیجیتالی‌سازی فرآیند درخواست وام می‌تواند به بهبود شرایط کمک کند. - افزایش بازه زمانی بازپرداخت و کاهش سود وام‌ها
در شرایط فعلی، بسیاری از دانشجویان پس از فارغ‌التحصیلی به دلیل بیکاری یا درآمد پایین، با مشکلات بازپرداخت وام‌ها روبه‌رو هستند. افزایش مهلت بازپرداخت و ارائه شرایط ویژه برای فارغ‌التحصیلان کم‌درآمد، می‌تواند فشار مالی آنها را کاهش دهد.
تیجه‌گیری
داده‌های ارائه‌شده نشان می‌دهند که وام‌های دانشجویی یکی از مهم‌ترین ابزارهای حمایتی برای دانشجویان هستند که در سال‌های اخیر روندی افزایشی داشته‌اند. با این حال، چالش‌های اقتصادی، هزینه‌های تحصیل و شرایط سخت بازپرداخت همچنان مشکلاتی را برای دانشجویان ایجاد می‌کنند که نیازمند اصلاحات و بهینه‌سازی در سیستم وام‌دهی دانشجویی است.
با اجرای سیاست‌های حمایتی بهتر و افزایش منابع مالی اختصاص‌یافته به این حوزه، می‌توان شرایط بهتری برای دانشجویان فراهم کرد تا بدون دغدغه مالی، مسیر تحصیلی خود را ادامه دهند.
اینفوگرافیک‌های مرتبط:
درباره‌ی طلاق در ایران چه می‌دانید؟
درسته؛ اما | تعداد طلاق در شهر و روستا
