آمار توزیع جمعیتی استان لرستان که در آمارگیری سال 1395 در سرشماری عمومی نفوس و مسکن به دست آمده است نشان می‌دهد، بیشترین میزان توزیع جمعیتی استان لرستان در سال 1365 بوده است.
آخرین آمار را در آمارفکت بخوانید.
طبق آخرین آماری که آمارفکت از سرشماری عمومی نفوس و مسکن به دست آورده است؛ آمار توزیع جمعیتی استان لرستان نشان می‌دهد که بیشترین میزان توزیع جمعیتی استان لرستان در سال 1365 بوده است. در این سال استان لرستان 2.76 درصد از جمعیت ایران را تشکیل داده است.
تحلیل توزیع جمعیتی استان لرستان (1365-1395)
توزیع جمعیتی استان لرستان در بازه 1365 تا 1395 روندی کاهشی داشته است. سهم این استان از جمعیت کشور در سال 1365 برابر با 2.76 درصد بود و تا سال 1395 به 2.2 درصد کاهش یافت. این روند نزولی ناشی از افزایش مهاجرت، کاهش نرخ زاد و ولد، محدودیت فرصت‌های شغلی، رکود کشاورزی و کاهش سرمایه‌گذاری صنعتی در استان بوده است.
1. بررسی روند تغییرات توزیع جمعیتی استان لرستان در سال‌های مختلف
1365: 2.76 درصد – بیشترین سهم استان از جمعیت کشور
- استان لرستان در این سال یکی از مناطق با نرخ رشد جمعیت بالا محسوب می‌شد.
- اقتصاد استان متکی بر کشاورزی، دامداری، و صنایع‌دستی بود.
- نرخ زاد و ولد بالا بود و مهاجرت از استان در حد پایینی قرار داشت.
1375: 2.64 درصد – آغاز روند کاهش سهم جمعیتی
- کاهش اندک سهم استان از جمعیت کشور به 2.64 درصد، نشان‌دهنده شروع روند مهاجرت از استان به استان‌های صنعتی‌تر بود.
- اقتصاد استان همچنان متکی بر کشاورزی و دامداری بود، اما کمبود فرصت‌های صنعتی و توسعه‌یافته، باعث خروج بخشی از نیروی کار شد.
1385: 2.43 درصد – کاهش ادامه‌دار سهم استان از جمعیت کشور
- مهاجرت از استان به دلیل کمبود فرصت‌های شغلی پایدار در بخش صنعت و رکود کشاورزی افزایش یافت.
- کاهش سطح بارندگی و کمبود منابع آبی، موجب کاهش تولیدات کشاورزی و افزایش مهاجرت روستاییان شد.
- بیکاری در میان جوانان به یکی از چالش‌های اصلی استان تبدیل شد.
1390: 2.33 درصد – کاهش تدریجی اما مستمر جمعیت استان نسبت به کشور
- بخش صنعت رشد چشمگیری نداشت و نرخ بیکاری در استان همچنان بالا بود.
- مهاجرت جوانان به استان‌های صنعتی مانند تهران، اصفهان و خوزستان افزایش یافت.
- باوجود افزایش شهرنشینی در استان، رشد جمعیت آن نسبت به میانگین کشوری کمتر بود.
1395: 2.2 درصد – کمترین سهم جمعیتی استان در 30 سال اخیر
- سهم استان لرستان از جمعیت کل کشور به 2.2 درصد کاهش یافت که کمترین مقدار ثبت‌شده در این بازه زمانی است.
- افزایش مهاجرت نیروی کار به استان‌های دیگر و کاهش نرخ زاد و ولد، از مهم‌ترین دلایل کاهش سهم جمعیتی استان بودند.
2. عوامل مؤثر بر کاهش توزیع جمعیتی استان لرستان
الف) مهاجرت گسترده به سایر استان‌ها
- یکی از مهم‌ترین دلایل کاهش سهم جمعیتی لرستان، مهاجرت نیروی کار جوان به استان‌های صنعتی‌تر مانند تهران، البرز و اصفهان است.
- کمبود فرصت‌های شغلی، پایین بودن سطح دستمزدها و ضعف توسعه صنعتی، باعث تشدید روند مهاجرت از استان شده است.
ب) کاهش نرخ زاد و ولد
- مانند بسیاری از استان‌های کشور، نرخ زاد و ولد در لرستان نیز کاهش یافته است.
- افزایش سطح تحصیلات، تغییر سبک زندگی و افزایش هزینه‌های زندگی، از جمله عواملی هستند که باعث کاهش رشد طبیعی جمعیت شده‌اند.
ج) مشکلات اقتصادی و افزایش نرخ بیکاری
- لرستان یکی از استان‌هایی است که در دهه‌های اخیر نرخ بیکاری بالایی را تجربه کرده است.
- عدم سرمایه‌گذاری کافی در بخش‌های صنعتی و تولیدی، موجب کاهش اشتغال و افزایش مهاجرت شده است.
د) کاهش منابع آبی و تأثیر آن بر کشاورزی
- کمبود آب و خشکسالی، تولیدات کشاورزی استان را کاهش داده و موجب مهاجرت از مناطق روستایی به شهرها یا استان‌های دیگر شده است.
- کشاورزی که یکی از ارکان اصلی اقتصاد لرستان بود، به دلیل کاهش بارندگی‌ها و بحران آب، دیگر نمی‌تواند به‌عنوان یک منبع پایدار اشتغال عمل کند.
هـ) توسعه نامتوازن و ضعف در زیرساخت‌های شهری و صنعتی
- عدم توسعه متوازن در بخش‌های مختلف استان، موجب تمرکز بیشتر جمعیت در چند شهر بزرگ شده و بسیاری از مناطق با کاهش جمعیت مواجه شده‌اند.
- کمبود امکانات شهری، رفاهی، آموزشی و بهداشتی در برخی شهرستان‌های کوچک‌تر، باعث شده است که بسیاری از جوانان برای دستیابی به امکانات بهتر، مهاجرت کنند.
3. چالش‌های جمعیتی استان لرستان
۱) نرخ بالای بیکاری و کمبود فرصت‌های شغلی
- عدم توسعه صنعتی پایدار باعث شده که لرستان یکی از استان‌های دارای بالاترین نرخ بیکاری در کشور باشد.
- بسیاری از جوانان تحصیل‌کرده مجبور به مهاجرت به استان‌های دیگر هستند.
۲) کاهش منابع آبی و اثرات زیست‌محیطی
- خشکسالی‌های پی‌درپی و کاهش آب‌های زیرزمینی، باعث کاهش بهره‌وری در بخش کشاورزی شده است.
- کاهش تولیدات کشاورزی، زمینه را برای افزایش مهاجرت روستاییان فراهم کرده است.
۳) ضعف زیرساخت‌های صنعتی و توسعه نامتوازن شهری
- برخی شهرهای لرستان توسعه بیشتری یافته‌اند، اما در مقابل، بسیاری از شهرستان‌ها همچنان با کمبود امکانات رفاهی و صنعتی مواجه هستند.
- عدم توزیع عادلانه فرصت‌های اقتصادی و توسعه شهری، موجب شده که برخی مناطق با کاهش جمعیت مواجه شوند.
4. راهکارهای پیشنهادی برای تثبیت و افزایش جمعیت استان لرستان
۱) توسعه صنعتی و ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار
- سرمایه‌گذاری در بخش صنعت و ایجاد شهرک‌های صنعتی جدید برای جلوگیری از مهاجرت جوانان.
- حمایت از صنایع تبدیلی کشاورزی برای افزایش ارزش افزوده و کاهش بیکاری.
۲) مدیریت منابع آبی و توسعه کشاورزی پایدار
- اجرای پروژه‌های مدیریت منابع آبی و بهینه‌سازی مصرف آب در بخش کشاورزی.
- توسعه روش‌های نوین کشاورزی و کشت محصولات مقاوم به خشکسالی.
۳) افزایش سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های شهری و صنعتی
- گسترش امکانات رفاهی، بهداشتی و آموزشی برای کاهش مهاجرت نیروی کار از استان.
- ایجاد مشوق‌های مالی و اقتصادی برای جذب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در استان.
۴) توسعه گردشگری و بهره‌برداری از ظرفیت‌های طبیعی و فرهنگی استان
- استان لرستان دارای جاذبه‌های طبیعی و تاریخی متعددی است که می‌تواند به توسعه گردشگری و افزایش اشتغال کمک کند.
- سرمایه‌گذاری در اقامتگاه‌های بوم‌گردی و زیرساخت‌های گردشگری برای رونق این بخش.
۵) کنترل قیمت مسکن و کاهش هزینه‌های زندگی
- برنامه‌ریزی برای کاهش هزینه‌های مسکن و زندگی در شهرهای بزرگ استان برای جذب مهاجران معکوس.
- ارائه تسهیلات مسکن ارزان برای جوانان و اقشار کم‌درآمد.
جمع‌بندی
- سهم جمعیتی استان لرستان از 2.76% در سال 1365 به 2.2% در سال 1395 کاهش یافته است.
- افزایش نرخ بیکاری، کاهش منابع آبی، رکود کشاورزی و مهاجرت نیروی کار، از مهم‌ترین عوامل این کاهش بوده‌اند.
- برای تثبیت و افزایش جمعیت، نیاز به توسعه صنعتی، سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی و گردشگری، و بهبود زیرساخت‌های اقتصادی و رفاهی وجود دارد.
با اجرای سیاست‌های مناسب، لرستان می‌تواند روند کاهش جمعیت خود را متوقف کرده و در مسیر توسعه پایدار حرکت کند.
برای کسب اطلاعات و آمارهای بیشتر در حوزه‌‌ی جمعیت‌شناسی کلیک کنید.
آمارهای مرتبط:
آمار توزیع جمعیتی استان سمنان (سال 1365-1395)
آمار توزیع جمعیتی استان فارس (سال 1365-1395)
