آمار توزیع نسبی جمعیت ایران به تفکیک استان در سال 1385 که در آمارگیری سال 1395 در سرشماری عمومی نفوس و مسکن به دست آمده است نشان می‌دهد، بیشترین توزیع نسبی جمعیت ایران به تفکیک استان در سال 1385 مربوط به استان تهران بوده است.
آخرین آمار را در آمارفکت بخوانید.
طبق آخرین آماری که آمارفکت از سرشماری عمومی نفوس و مسکن به دست آورده است؛ آمار توزیع نسبی جمعیت ایران به تفکیک استان در سال 1385 نشان می‌دهد که بیشترین توزیع نسبی جمعیت ایران به تفکیک استان در سال 1385 مربوط به استان تهران بوده است. در سال 1385، استان تهران 19.04 درصد از جمعیت ایران را شامل بوده است.
توزیع نسبی جمعیت ایران به تفکیک استان در سال 1385 | تحلیل جامع آماری
توزیع نسبی جمعیت ایران به تفکیک استان در سال 1385 نشان‌دهنده ساختار جمعیتی کشور پس از تحولات مهمی در تقسیمات کشوری است. در این سال، برخی استان‌های جدید مانند خراسان جنوبی، خراسان شمالی و گلستان به‌صورت مستقل وارد نقشه آماری کشور شدند. بررسی سهم هر استان از جمعیت کشور در این سال می‌تواند در تحلیل توسعه‌یافتگی، مهاجرت، زیرساخت‌ها و تمرکز شهری بسیار راهگشا باشد.
تهران؛ همچنان پرچم‌دار تمرکز جمعیت
در صدر جدول، استان تهران با سهم ۱۹.۰۴ درصدی از کل جمعیت کشور قرار دارد. این سهم نسبت به سال‌های گذشته همچنان بالا باقی مانده و نشان از ادامه تمرکز جمعیت در پایتخت دارد. تهران به‌عنوان مرکز اداری، اقتصادی، صنعتی و فرهنگی کشور، مقصد اصلی مهاجرت از بسیاری استان‌هاست. این میزان بالا نشان‌دهنده عدم توازن منطقه‌ای و فشار بر زیرساخت‌های استان نیز هست.
کاهش سهم خراسان رضوی؛ اثر تقسیم خراسان بزرگ
در سال ۱۳۸۵، سهم استان خراسان رضوی از جمعیت کشور به ۷.۹۳ درصد کاهش یافت. این کاهش، ناشی از تقسیم خراسان بزرگ به سه استان (رضوی، شمالی و جنوبی) در سال ۱۳۸۳ است. مشهد همچنان دومین کلان‌شهر کشور است، اما با کاهش سهم استانی مواجه شد، چرا که دیگر شهرهایی مانند بجنورد (خراسان شمالی) و بیرجند (خراسان جنوبی) در استان‌های جداگانه‌ای قرار گرفتند.
اصفهان، فارس و خوزستان؛ استان‌های مرکزی و جنوبی با جمعیت بالا
اصفهان (۶.۴۷٪)، فارس (۶.۱۵٪) و خوزستان (۶.۰۶٪) در رتبه‌های بعدی قرار دارند. این استان‌ها از دیرباز به دلیل موقعیت جغرافیایی، منابع طبیعی، و ظرفیت‌های تاریخی و صنعتی، مراکز مهم جمعیتی کشور بوده‌اند. شهرهای اصفهان، شیراز و اهواز نقش کلیدی در جذب جمعیت داشته‌اند. خوزستان، با وجود تبعات جنگ تحمیلی، همچنان جمعیت بالایی را حفظ کرده است.
آذربایجان شرقی، غربی و مازندران؛ تغییرات در شمال کشور
آذربایجان شرقی با سهم ۵.۱۱ درصد، آذربایجان غربی با ۴.۰۸ درصد، و مازندران با ۴.۱۵ درصد، سهم مهمی در جمعیت شمال و شمال‌غرب کشور دارند. نکته جالب آن‌که سهم مازندران نسبت به سال‌های گذشته کاهش داشته و نشان‌دهنده مهاجرت معکوس یا رشد سریع‌تر سایر استان‌هاست. تبریز، ارومیه و ساری همچنان قطب‌های مهم جمعیتی در این مناطق محسوب می‌شوند.
کرمان، سیستان و بلوچستان، گیلان؛ ثبات و رشد نسبی
کرمان با ۳.۷۶ درصد، سیستان و بلوچستان و گیلان هرکدام با ۳.۴۱ درصد، از استان‌هایی هستند که با وجود تفاوت‌های جغرافیایی، سهم نسبتاً ثابتی از جمعیت کشور دارند. کرمان، به‌دلیل وسعت و رشد شهری در مراکزی مانند رفسنجان و سیرجان، جایگاه بالایی دارد. سیستان و بلوچستان با رشد طبیعی بالا و توسعه چابهار، نقش‌آفرین شده است. گیلان با اقلیم معتدل و جذابیت‌های طبیعی، همچنان مقصد سکونت دائمی و فصلی بسیاری از خانواده‌هاست.
مناطق غربی با سهم متوسط: کرمانشاه، لرستان، همدان
کرمانشاه (۲.۶۷٪)، لرستان (۲.۴۳٪) و همدان (۲.۴۲٪) سهم متوسطی از جمعیت کشور دارند. این استان‌ها با وجود بافت تاریخی و فرهنگی غنی، به‌دلیل مهاجرت، کمبود فرصت‌های شغلی و صنعتی‌سازی محدود، رشد بالایی در سهم جمعیت نداشته‌اند. با این حال، شهرهایی مانند کرمانشاه، خرم‌آباد و همدان، مراکز اصلی خدماتی این مناطق هستند.
سهم قابل توجه گلستان، کردستان، هرمزگان
استان گلستان با سهم ۲.۲۹ درصد، برای نخستین بار در آمار جمعیتی به‌صورت مستقل ظاهر می‌شود. این استان با مرکزیت گرگان، در شمال کشور و منطقه‌ای مستعد برای کشاورزی است. کردستان (۲.۰۴٪) و هرمزگان (۱.۹۹٪) نیز از استان‌هایی هستند که در این سال جایگاه ثابتی داشته‌اند و در حال توسعه زیرساخت‌های شهری و اقتصادی خود بوده‌اند.
مرکزی، اردبیل، قزوین، قم؛ استان‌های نزدیک به تهران
استان مرکزی (۱.۹۲٪)، اردبیل (۱.۷۴٪)، قزوین (۱.۶۲٪) و قم (۱.۴۸٪) در همسایگی تهران یا نزدیک به آن قرار دارند. این نزدیکی باعث شده برخی از این استان‌ها به عنوان حاشیه‌های مهاجرت‌پذیر از تهران عمل کنند. قم با تمرکز مذهبی، و قزوین با ظرفیت‌های صنعتی، نقش مهمی در جمعیت شهری ایفا می‌کنند. اردبیل نیز همچنان به عنوان مرکز فرهنگی آذربایجان در شمال‌غرب جایگاه دارد.
استان‌های با جمعیت کمتر: یزد، زنجان، بوشهر، چهارمحال
یزد (۱.۴۱٪)، زنجان (۱.۳۷٪)، بوشهر (۱.۲۶٪) و چهارمحال و بختیاری (۱.۲۲٪) جزو استان‌های کم‌جمعیت‌تر هستند که به‌دلیل شرایط اقلیمی خاص، توسعه‌یافتگی متفاوت و مهاجرت، در جایگاه‌های میانی و پایین جدول قرار دارند. با این حال، این استان‌ها روند شهرنشینی پایداری را تجربه می‌کنند.
استان‌های تازه‌تفکیک‌شده: خراسان شمالی، جنوبی، کهگیلویه
در این سال، خراسان شمالی با ۱.۱۵٪، خراسان جنوبی و کهگیلویه و بویراحمد هر دو با ۰.۹٪، وارد آمار شدند. این استان‌ها به‌تازگی از استان‌های مادر جدا شده‌اند و به همین دلیل ممکن است سهم جمعیتی پایین‌تری داشته باشند. تمرکز بیشتر دولت در توسعه مناطق محروم، از جمله در این سه استان، می‌تواند در سال‌های بعد منجر به افزایش سهم آن‌ها شود.
سمنان، ایلام، البرز؛ کم‌جمعیت‌ترین‌ها
استان سمنان با ۰.۸۴٪، ایلام با ۰.۷۷٪ و البرز با صفر (زیرا در این سال هنوز استان مستقل محسوب نمی‌شد) در پایین‌ترین رده‌های جدول قرار دارند. سمنان و ایلام با توجه به اقلیم خشک و کوهستانی بودن، با محدودیت در توسعه شهری روبه‌رو بوده‌اند. البرز نیز در این سال همچنان بخشی از استان تهران بود و بعدها در سال ۱۳۸۹ به استان مستقل تبدیل شد.
جمع‌بندی
توزیع نسبی جمعیت ایران در سال ۱۳۸۵، تصویری شفاف از تمرکز شدید جمعیت در تهران و مشهد، و همچنین روند رشد تدریجی شهرنشینی در مناطق مرکزی، شرقی و جنوب شرقی کشور را ارائه می‌دهد. در این سال، شکل‌گیری رسمی برخی استان‌های جدید، توزیع منابع و جمعیت را تحت‌تأثیر قرار داد. تحلیل این آمار برای برنامه‌ریزی شهری، سیاست‌گذاری منطقه‌ای، و مدیریت منابع ملی بسیار حیاتی است.
برای کسب اطلاعات و آمارهای بیشتر در حوزه‌‌ی جمعیت‌شناسی کلیک کنید.
آمارهای مرتبط:
آمار توزیع جمعیتی نقاط شهری استان همدان (سال 1365-1395)
آمار توزیع نسبی جمعیت ایران به تفکیک استان در سال 1365
