در روزهای میانی ژوئیه ۲۰۲۵، استان سویدا در جنوب سوریه بار دیگر صحنه یکی از پیچیده‌ترین درگیری‌های سال‌های اخیر این کشور شد؛ بحرانی که گرچه از بطن تنش‌های قومی و مذهبی داخلی آغاز شد، اما با مداخله قدرت‌های خارجی و ورود بازیگران غیردولتی، ابعاد تازه‌ای یافت.
آغاز درگیری‌های خونین میان بادیه‌نشینان و دروزی‌ها
درگیری‌ها از روز دوشنبه ۱۵ ژوئیه ۲۰۲۵ (۲۵ تیر ۱۴۰۴) در منطقه خربا، واقع در حومه غربی سویدا، آغاز شد. یک گروه مسلح وابسته به عشایر بادیه‌نشین عرب به قتل یکی از بزرگان جامعه دروزی‌ها دست زدند. این رویداد، جرقه‌ای بود برای گسترش درگیری‌های مسلحانه در سراسر استان.
گزارش‌ها حاکی است که مناطق راهبردی چون «قریا» و «عتیل» نیز به سرعت درگیر خشونت‌های گسترده شدند. نیروهای دفاع محلی دروزی، با حمایت غیررسمی برخی گروه‌های مسلح مستقل، در مقابل نیروهای بادیه‌نشین صف‌آرایی کردند. برای اطلاع از آمار لحظه‌ای جنگ اسرائیل و غزه، مقاله آمار جنگ اسرائیل و فلسطین را مطالعه کنید.
اعلام آتش‌بس از سوی گروه‌های دروزی و جولانی
در روز چهارشنبه ۱۷ ژوئیه ۲۰۲۵، گروه «فجر التوحید» وابسته به ساختار دفاعی دروزی‌ها، به‌طور رسمی از آتش‌بس یک‌جانبه خبر داد. در اقدامی موازی، ابومحمد جولانی، رئیس‌جمهور خودخوانده سوریه نیز با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد برای «حفظ امنیت مردم» و «جلوگیری از گسترش تنش‌ها» در سویدا، دستور توقف درگیری صادر کرده است.
با این حال، نیروهای امنیتی و گروه‌های بادیه‌نشین این آتش‌بس را به رسمیت نشناختند و درگیری‌ها در روزهای بعدی نیز ادامه یافت.
حمله اسرائیل به سوریه؛ دخالت آشکار در بحران
در شامگاه پنجشنبه ۱۸ ژوئیه ۲۰۲۵، جنگنده‌های اسرائیلی با ادعای حمایت از دروزی‌ها در سوریه، حملاتی را به مواضع نظامی دولت سوریه در دمشق و اطراف کاخ ریاست‌جمهوری انجام دادند. اسرائیل دروزی‌ها را متحد خود خوانده است درحالیکه تنها عده‌ی محدودی از دروزی‌ها حامی اسرائیلند. در جریان حمله اسرائیل به سوریه مکان‌های استراتژیکی را مورد اصابت قرار گرفت که شامل پدافند هوایی، ایستگاه‌های راداری، اطراف کاخ ریاست جمهوری و مقر ستاد کل نیروهای مسلح سوریه در دمشق بود.
حمله اسرائیل به سوریه ، نه تنها نقض تمامیت ارضی سوریه تلقی شد، بلکه نشانه‌ای روشن از تلاش تل‌آویو برای گسترش عمق نفوذ در جنوب سوریه به‌شمار می‌رود.
آمار تلفات و وضعیت انسانی
تا تاریخ ۲۰ ژوئیه، دست‌کم ۲۰ کشته و بیش از ۶۵ زخمی در جریان اختلافات سیاسی قومیتی دروزی‌ها و اعراب بادیه نشین و حمله اسرائیل به سوریه گزارش شده‌اند. همچنین، ده‌ها خانواده در پی گسترش درگیری‌ها مجبور به ترک خانه‌های خود شده‌اند. منابع محلی وضعیت انسانی در مناطق آسیب‌دیده را وخیم توصیف کرده‌اند. آمار شهدای جنگ 12 روزه ایران و اسرائیل را در آمارفکت بخوانید.
آینده سویدا در سایه خلأ قدرت
با وجود اعلام آتش‌بس، فضای استان سویدا همچنان ملتهب و پرتنش است. بی‌اعتمادی عمیق میان گروه‌های قومی و مذهبی مانند دروزی‌ها، دخالت نیروهای فرامنطقه‌ای، و عدم حضور مؤثر دولت مرکزی در فرآیندهای میانجی‌گری، باعث شده تا آتش‌بس فعلی بیشتر محصول خلأ قدرت باشد تا یک توافق واقعی.
در حالی که اسرائیل با شعار «حمایت از هم‌کیشان» به مداخله خود مشروعیت می‌بخشد، دولت سوریه با بحران دیگری در ساختار پیچیده خود مواجه شده است. اگر دمشق نتواند در برابر اتفاقاتی مانند حمله اسرائیل به سوریه و هر گونه تجاوز خارجی مقاومت کند و طرحی جامع برای مدیریت تنوع مذهبی و قومی خود ارائه دهد، سویدا تنها یک پیش‌درآمد برای بحران‌های آتی خواهد بود.
